Wszystkie Podcasty

Redukcja emisji gazów cieplarnianych jest tylko warunkiem koniecznym uratowania naszej cywilizacji. Niezbędna jest także stopniowa rezygnacja z przemysłowego systemu produkcji żywności na rzecz takiego, który będzie harmonijny ze środowiskiem naturalnym. To przewodnia teza wykładu prof. Tadeusza Pomianka pt. „Kto odpowiada za ekologię?”. Profesor od kilku lat zaangażowany jest w badania i analizy dotyczące rozwiązania kluczowych wyzwań cywilizacyjnych.

Dlaczego lęk ogranicza nasze funkcjonowanie, zarówno społeczne jak i zawodowe? Dlaczego tak bardzo obniża naszą jakość życia? Jak rozpoznać u siebie cechy zaburzeń lękowych, nerwicy lękowej, lęku panicznego czy innych zaburzeń nerwicowych? Jakie czynniki usposabiają nas do nerwic lękowych? Jakich metod użyć, aby skutecznie leczyć nerwicę? Te i inne kwestie poruszyła podczas swojego wykładu pt. „Nerwicę lękową da się leczyć” Marzena Trąd – lekarz psychiatra.

O tym dlaczego, tak dużo młodych ludzi sięga po narkotyki i dopalacze. O bardzo niepokojącym zjawisku podkradania przez młodzież leków rodzicom i dziadkom. O fizycznych i psychicznych skutkach różnych używek. O uszkodzeniach mózgu przez toksyny zawarte w narkotykach i dopalaczach. A także o trudnościach w wyjściu z nałogu. Z tymi trudnymi tematami do młodych ludzi, podczas otwartego wykładu pt. „Dopalacze i narkotyki – czego nie wiemy”, zwrócił się prof. Paweł Januszewicz.

Jedną z plag XXI wieku jest lawina plastiku, tworzyw sztucznych i syntetycznych substancji chemicznych. Czy wiemy, jaki wpływ mają one na nasze zdrowie? Czym są dodatki do tworzyw sztucznych? Czym jest trucizna, skąd się bierze i jak dostaje się do naszego organizmu? Jaki jest wpływ ksenobiotyków na nasze życie? Czym są bisfenol-A, ftalany czy triklosan? Na te i wiele innych pytań odpowiedział prof. Konrad Szychowski podczas swojego wykładu pt. „Dodatki do tworzyw sztucznych – wróg czy przyjaciel Twojego mózgu?”.

Wykład prof. Jana Woleńskiego pod tytułem „Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk”, zainaugurował Seminarium Naukoznawcze, nowy cykl wykładów organizowanych przez Wyższą Szkołę Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie w roku akademickim 2024/2025. Prof. Woleński mówił m.in. o bardzo złożonym i często dramatycznym kontekście funkcjonowania nauki, o trudnościach w jej definiowaniu, o tym co rządzi obecną społecznością naukową oraz o problemie odpowiedzialności za negatywne skutki badań naukowych.

Do czego służy nam siła, która jest w nas? Czy człowiek jest zdolny do przekraczania siebie? Jak odnaleźć swoją siłę, oraz jak dbać o jej regenerację? Spotkanie pt. „Siła jest w Nas. W poszukiwaniu nadziei” było wydarzeniem w ramach cyklu „W Labiryncie Świata” i odbyło się w Filharmonii Podkarpackiej. Dr Ewa Woydyłło zaprosiła uczestników spotkania do „Testu mocy”. Testu, który ma zachęcić do szczerości z samym sobą i uświadomić, co mamy już wypracowane, a nad czym musimy jeszcze popracować.

Czy faktycznie grozi nam wyłączenie Internetu? W czym przejawia się kultura strachu w odniesieniu do Internetu? Czym jest zjawisko FOMO? Jakim zagrożeniem jest dla nas zjawisko „Baniek filtrujących”? Internet stał się nieodłączną częścią naszego życia. Nie tylko ułatwia i umożliwia nam codzienną pracę i naukę, ale także daje przestrzeń do relacji towarzyskich. O tym, w jaki sposób możemy osiągnąć cyfrową równowagę i jakie objawy mieli studenci, którzy przez tydzień musieli żyć offline? – opowiada dr Barbara Przywara, zajmująca się naukowo socjologią Internetu. Wykład odbył się w 2022 roku w ramach cyklu „Przybij piątkę nauce”.

Uzależnienia są udręką życiową dla wielu ludzi. Czym jest uzależnienie i skąd się pojawia w naszym życiu? Dlaczego prowadzi do tego, że tracimy kontrolę nad wykonywaniem niektórych czynności? Na te i wiele innych pytań, podczas spotkania pt. „O psychologii uzależnień”, odpowiada psycholożka dr Ewa Woydyłło. Wykład odbył się w 2023 roku w ramach V edycji cyklu „Przybij piątkę nauce”.

Seksualność to niezwykle ważny obszar naszego życia. Jest źródłem satysfakcji i przyjemności, ale bywa również przyczyną frustracji, niepokoju, a nawet traumy. Wiąże się przede wszystkim ze sferą intymną, ale stanowi też obiekt analiz społecznych. Nie sposób oddzielić jej od kultury, religii i moralności. Tak naprawdę każda epoka na temat ludzkiej seksualności tworzy swoją własną narrację, w której mieszają się prawdy i mity. Właśnie o prawdach i mitach związanych z seksualnością człowieka – mówią prof. Zbigniew Lew-Starowicz oraz o. dr Ksawery Knotz. Spotkanie w ramach cyklu „Wielkie Pytania w Nauce”, odbyło się w 2020 roku w Filharmonii Podkarpackiej.

Depresja to choroba jak każda inna i nie powinna być ignorowana, ponieważ może prowadzić do tragicznych w skutkach konsekwencji. O charakterystyce i potrzebie zrozumienia istoty depresji, o rozwoju choroby i sposobach leczenia – w wykładzie pt. „Depresja, melancholia, demon w środku dnia” opowiada mgr Jan Gosztyła z Akademickiego Centrum Rozwoju Osobistego i Psychoterapii WSIiZ. Wykład odbył się w ramach cyklu: „Zdrowe relacje, zdrowa psychika”.

Jak powinna wyglądać nasza codzienna dieta, dlaczego warto czytać etykiety i na co zwracać uwagę, aby je rozumieć – o tym między innymi opowiada redaktor Katarzyna Bosacka – polska dziennikarka prasowa i telewizyjna, autorka publikacji na temat zdrowia, urody, nauki i medycyny. Jej wykład „Czy wiesz, co jesz?” odbył się w grudniu 2021 roku w ramach cyklu „Przybij piątkę nauce”. Wszystkie przedstawione informacje mają podstawy naukowe, warto posłuchać … i wcielić je w życie.

Żeby był związek potrzeba zgody dwojga, ale wystarczy jedna osoba żeby się rozpadł. Powoli zapominamy jak kochać, ponieważ nie da się kochać w pojedynkę. Czy żyjemy w czasach, które pozwalają nam odczuwać miłość jako doświadczenie tego, że można być prawdziwym wobec drugiego, który jest różny i inny od nas? O miłości, która jest zagrożona przez ponowoczesność mówili prof. Bogdan de Barbaro – psychiatra i psychoterapeuta, oraz ks. dr Jacek Prusak – jezuita i psycholog. Spotkanie, w ramach cyklu „Wielkie pytania w nauce”, odbyło się w listopadzie 2019 roku w Filharmonii Podkarpackiej.

Czym jest poczucie własnej wartości i dlaczego jest takie ważne? Jaki ma wpływ na podejmowane przez nas decyzje, nawiązywane przez nas relacje, dokonywane przez nas życiowe wybory? Co robi z nami destrukcyjne poczucie wstydu i destrukcyjne poczucie dumy? Jak poczucie własnej wartości kształtuje relację, którą mamy z samym sobą?

Czy w przyszłości przestaniemy używać określenia „klimatycznie” w pozytywnym kontekście? Czym jest pogoda, a czym klimat? Oraz co każdy z nas może zrobić w kontekście zmian klimatu w codziennym życiu? Z doktorem fizyki i dziennikarzem naukowym Tomaszem Rożkiem o „Rozłożeniu klimatu na czynniki pierwsze”, rozmawia dr Grażyna Bochenek.

Szczęście… Czym jest? Czy można się go nauczyć? Czy istnieje recepta, jak je osiągnąć i utrzymać? Co tak naprawdę uszczęśliwia ludzi? Od zarania dziejów odpowiedzi na te pytania szukają zwykli ludzie i tęgie umysły. O różnych wymiarach szczęścia z punktu widzenia naukowego i psychologicznego rozmawiają dr Ewa Woydyłło-Osiatyńska oraz teolog i etyk ks. prof. Alfred Wierzbicki. Spotkanie z cyklu „Wielkie pytania w nauce” pt. „Czy szczęścia można się nauczyć?” odbyło się w lutym 2019 roku w Filharmonii Podkarpackiej.

O rozmowie – spontanicznej i zorganizowanej, wywiadzie dziennikarskim – agresywnym i spokojnym. O brzydszej siostrze retoryki oraz o tym – czy sztuki rozmowy można się nauczyć – mówili prof. Jerzy Bralczyk i Michał Ogórek, podczas spotkania, które odbyło się w Filharmonii Podkarpackiej w grudniu 2018 roku w ramach cyklu „Wielkie pytania w nauce”.

Co to znaczy być dziś Polką i jakie główne problemy dotykają kobiet w naszym kraju? Czy jesteśmy w momencie przełomowym? Joanna Kuciel-Frydryszak – czyli pani od „Chłopek”, siostra Małgorzata Chmielewska, przełożona Wspólnoty „Chleb Życia”, oraz politolożka prof. Anna Siewierska w szczerej rozmowie z red. Katarzyną Kubisiowską przedstawiły swoje punkty widzenia, odnosząc się między innymi do podziału obowiązków domowych, siostrzeństwa, jak i presji bycia idealną kobietą. Spotkanie odbyło się w kwietniu 2024 roku w ramach V edycji cyklu „W labiryncie świata”.

Nikt z nas nie umrze w świecie, w którym się urodził. Wszyscy przeżyjemy kilka światów. Niezależnie od tego, jak będziemy się odnajdywać w kolejnych z nich, zawsze – patrząc w przyszłość – będziemy uwikłani w przeszłość. O historii oraz jej wpływie na naszą codzienność i przyszłe wybory rozmawiają prof. Waldemar Łazuga i Robert Makłowicz.

Świadomość społeczna w zakresie zaburzeń osobowości jest coraz większa, jednak w dalszym ciągu nie jest ona wystarczająca i w społeczeństwie funkcjonuje wiele nieścisłości i mitów na ten temat. Dr Olga Kurek-Ochmańska próbuje je rozwiać podczas swojego wykładu.

Spotkanie czy iwęt? Wrocław czy Wroc? Jaka jest współczesna polszczyzna i jakie zachodzą w niej procesy? Swoją wiedzą na ten temat podzielili się profesorowie Jerzy Bralczyk i Jan Miodek. Mowa była między innymi o feminatywach, zdrobnieniach oraz zaskakujących zwrotach akcji w wykorzystywaniu przez Polaków końcówek fleksyjnych, takich jak „-ów” czy „-y”.

Z technologii kosmicznych korzystamy każdego dnia, niekoniecznie zdając sobie z tego sprawę. Jesteśmy teraz świadkami kolejnej rewolucji w lotach kosmicznych, dzięki której nasz świat będzie zmieniał się jeszcze szybciej. O tym co w technologii kosmicznej działo się na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat, jakie rewolucje zachodziły w naszym życiu za sprawą lotów kosmicznych i co będzie się działo w ciągu najbliższych lat, opowiedział Karol Wójcicki. Spotkanie zostało dofinansowane ze środków budżetu państwa w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą Społeczna Odpowiedzialność Nauki.

W latach ’50 Alan Turing przewidział, że maszyny przez niego projektowane będą się upodabniać w swoich czynnościach do czynności ludzkich. Sztuczna inteligencja już zdała Test Turinga. Czy w związku z tym AI jest czymś co rzeczywiście nam służy? Jaką rolę pełni sztuczna inteligencja w medycynie, a szczególnie w psychiatrii. Wiele związanych z tym tematem kwestii poruszył w swoim wykładzie prof. Paweł Januszewicz, zaznaczając jednocześnie, że AI zupełnie nie radzi sobie z klasyczną diagnozą zaburzeń psychicznych.

Rozwój sztucznej inteligencji budzi niepokój nie tylko naukowców, ale przede wszystkim zwykłych ludzi. Obawiamy się wielu aspektów przyszłości związanych z jej ewolucją. Na pytanie „Czym jest sztuczna inteligencja i jak zmieni nasze życie?” próbowali odpowiedzieć prof. Ryszard Tadeusiewicz oraz reżyser Krzysztof Zanussi podczas spotkania, które odbyło się w grudniu 2023 roku, w ramach cyklu „Wielkie pytania w nauce”.

Możemy się obejść bez różnych przedmiotów, ale bez żywności się nie obejdziemy. Dlaczego bioróżnorodność jest ważna w wytwarzaniu żywności, dlaczego bez niej nie jesteśmy w stanie zapewnić bezpieczeństwa żywnościowego całej ludzkości? Spotkanie zostało dofinansowane ze środków budżetu państwa w ramach programu Ministra Edukacji i Nauki pod nazwą Społeczna Odpowiedzialność Nauki.

Jakie są perspektywy rozwoju gospodarki w Polsce? Czy wolność jest dana raz na zawsze? Jakie są pozytywne skutki okresu transformacji, a jakie zjawiska uczyniły koszty transformacji nadmiernie wysokimi? To tylko nieliczne pytania, na które odpowiedzieli podczas panelu dyskusyjnego inaugurującego cykl „W labiryncie świata” wybitni eksperci: o. Ludwik Wiśniewski OP, prof. Aleksander Hall, prof. Paweł Kowal oraz prof. Tadeusz Pomianek.

W ramach wykładu prof. Jerzy Vetulani przedstawił ewolucję mózgu człowieka. Opowiedział również o tym, jak mózg rozwija się w różnych fazach naszego życia. Profesor wytłumaczył także, co trzeba robić, a czego unikać, aby usprawnić jego działanie.

To o innych ludziach wolimy myśleć, że jest z nimi coś nie w porządku, ale co zrobić, jeśli problem jest … w nas samych? Przez wątpliwości dotyczące toksyczności przeprowadzi nas psycholog dr Ewa Woydyłło-Osiatyńska.

Początek świata to temat ważny nie tylko dla świata nauki – wszyscy chcemy wiedzieć, skąd wziął się Wszechświat, w którym żyjemy. O kosmosie i wielkim wybuchu, ale również o racjonalności, dobru i złu opowiadają fizyk ks. prof. Michał Heller oraz reżyser i moralista Krzysztof Zanussi.

Dariusz Popiela – polski kajakarz górski, czterokrotny medalista mistrzostw świata, dwukrotny mistrz Europy oraz wybitny reżyser Wojciech Szumowski przybliżają kulisy powstawania filmu „ Ukos światła”. Film był wielokrotnie nagradzany zarówno na polskich i zagranicznych festiwalach filmów dokumentalnych. Dyskusję uświetnił gość specjalny, wieloletni Rektor Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie prof. Hanoch Gutfreund.

W dzisiejszym świecie nie wyobrażamy sobie życia bez antybiotyków. Podczas wykładu lek. Róża Hajkuś odpowiada m.in. na pytania, czym są te preparaty i dlaczego są tak ważne w naszym życiu. Lekarka porusza również temat antybiotykooporności i wyjaśnia, dlaczego jest to aktualnie tak duży problem. Spotkanie zostało dofinansowane ze środków budżetu państwa w ramach programu Ministra Edukacji i Nauki pod nazwą Społeczna Odpowiedzialność Nauki.

Czy Wszechświat miał początek a może Wszechświaty trwają jedne po drugich? Czy w zrozumieniu najtrudniejszych naukowych zagadnień pomoże człowiekowi sztuczna inteligencja? Tym zagadnieniom przyjrzeli się prof. Krzysztof A. Meissner i dr Tomasz Rożek.

Zmiany klimatu są uważane za jedno z największych zagrożeń środowiskowych, społecznych i ekonomicznych. O tym w jaki sposób powinniśmy na nie reagować opowiada dr Tomasz Rożek.

Czy musimy wybierać czyjeś „dobro”, czy możliwe jest jednoczesne dbanie o siebie i tworzenie dobrych relacji z drugim człowiekiem? Dr Ewa Woydyłło-Osiatyńska podczas wykładu poszerza naszą wiedzę na temat trudnych relacji.

Śp. prof. Jerzy Vetulani podczas swojego wykładu opowiada nie tylko o tajemnicach i pułapkach pracy ludzkiego umysłu, ale również o fenomenie myślenia oraz roli, jaką w życiu człowieka odgrywa mózg.

Paweł Pieniążek, autor książki „Opór” oraz Wojciech Jagielski, wieloletni reporter, relacjonujący konflikty zbrojne prowadzone niemal na całym świecie, opowiadają o realiach wojny toczącej się w Ukrainie oraz o pracy korespondentów wojennych.

Psycholog dr Ewa Woydyłło-Osiatyńska w czasie wykładu mówi o tym jak budować dobre relacje z najbliższym otoczeniem. Dowiemy się m.in. jak dzięki dobrym relacjom z ludźmi możemy zapewnić sobie lepsze zdrowie i samopoczucie.

Nadwyżka dwutlenku węgla prowadzi do wielu negatywnych skutków dla środowiska i ludzkości. Jednym z najważniejszych jest zwiększenie efektu cieplarnianego, co prowadzi do globalnego ocieplenia i zmian klimatu. Podczas wykładu prof. Tadeusza Pomianka, możemy dowiedzieć się, jak uratować naszą planetę i dlaczego tak ważne jest, aby działać na rzecz redukcji emisji CO2. Spotkanie zostało dofinansowane ze środków budżetu państwa w ramach programu Ministra Edukacji i Nauki pod nazwą Społeczna Odpowiedzialność Nauki.

W czasie wykładu prof. J. Bralczyk nie tylko wyjaśnia zasady dotyczące skutecznej komunikacji, ale też daje popis umiejętności oratorskich. To obowiązkowa pozycja dla wszystkich, których interesuje poprawne i skuteczne komunikowanie się z innymi.